Uitgelicht

130 jaar elektriciteit in Nederland (Kinderdijk 1886 - 2016)

Gegevens: Categorie: Uitgelicht; Gepubliceerd: maandag 11 april 2011 12:56; Geschreven door R.Hermsen; Hits: 85389

Willem Benjamin Smit in 1888 Op 19-04-2016 was het precies 130 jaar geleden dat de eerste openbare elektriciteitscentrale van Nederlands fabricaat van start ging ( de N.V. Electrische Verlichting Kinderdijk). De oprichter was Willem Benjamin Smit. Nadat Willem enkele jaren daarvoor (1881) een verlichtingsinstallatie had gebouwd voor de fabriek van Diepeveen, Lels en Smit, wilde de directeur ook elektriciteit in zijn eigen huis. Dit wekte grote belangstelling bij andere fabrikanten, want zij wilden ook hun olielampen vervangen door elektrisch licht. In 1884 werd Willem gevraagd om onderzoek te doen naar de mogelijkheden van een elektrische centrale in Kinderdijk.

Eerste Nederlandse wisselcentrale Kinderdijk 1886

De elektrische centrale Kinderdijk (1886). Bron: Brush Ridderkerk, Deze centrale bestaat niet meer. Ergens in de zestiger jaren van de vorige eeuw is het pand gesloopt.

Zo ontstond het idee om een elektrische centrale te bouwen die niet alleen aan fabrieken, maar ook aan particulieren stroom zou kunnen leveren. De begroting kwam uit op HFL 26000,- en het kapitaal werd verstrekt door Jan Smit V die we later tegen komen. Hij verstrekte een lening tegen 3.5 % rente en de eerste elektriciteitscentrale in Nederland, de "N.V. Electrische Verlichting Kinderdijk" was een feit.

Naar de elektrische centrale van Thomas Edison
In 1884 ging Willem met een door hem zelf (elektrisch) verlicht schip van de Holland-Amerika lijn naar de Verenigde Staten (New York) om daar de eerste elektrische centrale van Thomas Edison ( The Edison Electric lluminating Company) te kunnen aanschouwen die al in 1882 "het licht" zag. De ervaringen die hij daar opdeed paste hij toe bij de centrale in Kinderdijk.

Lees meer: 130 jaar elektriciteit in Nederland (Kinderdijk 1886 - 2016)

Schrijf reactie (7 Reacties)

90 jaar radio Malabar - eerste radiotelegrafie-verbinding (1923 - 2013)

Gegevens: Categorie: Uitgelicht; Gepubliceerd: dinsdag 08 september 2009 12:20; Geschreven door Rudo Hermsen; Hits: 82664

Op zondag 5 mei 2013 was het precies 90 jaar geleden dat de radiotelegrafieverbinding tussen Nederland en voormalig Nederlands Oost-Indië, (Radio Malabar) werd gelegd (lange golf zender).
Ir. Dr. C.J. de Groot was hoofd Technische Telegraaf- en Telefoondienst Nederlandsch-Indië en radiopionier. In 1922 bouwde hij een lange-golf zender in Malabar t.b.v. een radioverbinding tussen Nederlands-Indië en Nederland. Dit was toentertijd de sterkste zender ter wereld. Op 05 Mei 1923 werd de eerste radioverbinding gemaakt tussen Nederlands-Indië en Nederland. Willem Smit & Co's Transformatorenfabriek leverde voor die zender in 1922 een grote spoel en enkele transformatoren. Smit Slikkerveer leverde de generatoren voor deze zender.

De Groot haalde in 1906 zijn ingenieursdiploma "Elektrotechniek" in Karlsruhe, 2 jaar daarvoor haalde Ir. Thomas Rosskopf aan dezelfde Technische Hogeschool zijn ingenieursdiploma "Elektrotechniek". Zij hebben elkaar zeker gekend, ook al omdat men allebei lid was van het Koninklijk Instituut van Ingenieurs (KIVI). Vijf jaar na zijn dood werd de zgn. Ir. Dr. C. J. de Groot plaquette ingesteld.

Deze plaquette was een onderscheiding voor mensen die zich op elektrotechnisch gebied onderscheiden hadden. Willem Benjamin Smit was de eerste die deze onderscheiding in 1932 ontving. Anton F.Philips ontving hem in 1935.

Klik op bovenstaande foto voor een uitgebreide biografie van Ir. Dr. C.J. de Groot. (1883-1927)

Voorgeschiedenis
Aan het begin van de vorige eeuw werd de vraag naar betere en snellere verbindingen met onze koloniën steeds groter. Al omstreeks 1901 werd er met Indië getelegrafeerd via twee trajecten t.w. een Nederlands-Duitse kabel (via het knooppunt Yap tussen de Filippijnen en Nieuw-Guinea) en een kabeltraject dat in Engelse handen was. Vanaf 1912 werd veel onderzoek verricht om de enorme afstand (12000 km) tussen Nederland en de Indische Archipel op de lange golf te overbruggen.

In Radio Kootwijk begon Prof. Dr. Ir. N. Koomans het speurwerk terwijl in Indië Dr. Ir. C.J. de Groot pionierde. Tijdens de eerste wereldoorlog was de beschikbaarheid van de kabels niet altijd gewaarborgd vanwege hun kwetsbaarheid, zowel in technische maar vooral in politieke zin. De noodzaak van een eigen directe verbinding met Indië deed zich daardoor steeds duidelijker voelen.

Lees meer: 90 jaar radio Malabar - eerste radiotelegrafie-verbinding (1923 - 2013)

Schrijf reactie (18 Reacties)

130 jaar elektrische straatverlichting in Nederland (Nijmegen 1886 - 2016)

Gegevens: Categorie: Uitgelicht; Gepubliceerd: maandag 25 april 2011 15:58; Geschreven door R.Hermsen; Hits: 57460

Op 01-07-2016 was het exact 130 jaar geleden dat de elektrische straatverlichting in Nijmegen in gebruik werd genomen. Willem Smit had eerder dat jaar in Kinderdijk al de eerste openbare Nederlandse elektriciteitscentrale aangelegd met 350 aansluitingen naar fabrieken en particulieren, direct gevolgd door Nijmegen.

Elektrische straatverlichting in Nijmegen
Nijmegen was dus enkele maanden later aan de beurt. Willem installeerde zgn. tuimellantaarns, die voorzien waren van een constructie die men kon tuimelen zodat de koolspitsen in de booglamp vervangen konden worden nadat ze waren opgebrand, hetgeen dus zeer frequent moest gebeuren. Nijmegen was daarmee de eerste gemeente met een (piepkleine) elektriciteitscentrale, die uitsluitend stroom leverde voor de straatverlichting (dus niet aan particulieren of fabrieken). Het moet in die tijd een prachtig gezicht geweest zijn om de Waalkade elektrisch verlicht te zien.

De koolspitslamp, ook wel koolstaaf booglamp genoemd, wordt gezien als de voorloper van de gloeilamp. Het licht dat deze lamp verspreidt, komt tot stand door een continue vonkoverdracht tussen twee elektroden van geperst koolpoeder. Dit principe lijkt een beetje op elektrisch lassen. De verblindende straal wit licht was zo fel dat de lamp eigenlijk alleen geschikt was als pleinverlichting of als zoeklamp voor schepen.

Lees meer: 130 jaar elektrische straatverlichting in Nederland (Nijmegen 1886 - 2016)

Schrijf reactie (5 Reacties)

Dansen in schuilkelders bij Willem Smit & Co's Transformatoren fabriek (1940-1945) Johanna Wycoff-de Wilde

Gegevens: Categorie: Uitgelicht; Gepubliceerd: woensdag 07 juli 2010 00:24; Geschreven door Rudo Hermsen; Hits: 61862

Johanna Wycoff - de Wilde

Begin 2010 vond ik bij toeval de website "Dancinginbombshelters.com" en zag de beschrijving van een dagboek dat zich grotendeels afspeelde bij Smit Transformatoren. Daarop heb ik de Engelse versie van het boek gekocht en per mail contact gezocht met Johanna. Zo ontstond dit artikel.

Later vond Johan van Asten de link naar mijn website op dancinginbombshelters.com en hij bracht dit boek onder de aandacht bij een Nijmeegse uitgeverij (QV uitgeverij) die het boek onlangs uitbracht in het Nederlands.
Het meeste wat er in dit artikel staat is bijna 1 op 1 overgenomen van wat Johanna mij per mail toestuurde, soms zien we dan ook grappige Amerikaans/Nederlandse woorden ontstaan. Hieronder het verhaal.

Foto rechts: Johanna rond 1940. Bron: dancinginbombshelters.com

The Google translation is far from perfect, but the quickest way to translate this article

Een korte beschrijving van Johanna's tijd bij Willem Smit & Co's Transformatorenfabriek.

Johanna de Wilde was een van de drie "De Wilde zusjes" die samen met nog 2 zwagers werkten bij Willem Smit & Co's Transformatoren fabriek tijdens de tweede wereldoorlog. Zij hield een dagboek bij van haar belevenissen in WO II tussen haar 14e en 19e jaar. Dit boek is onlangs gepubliceerd en uitgekomen in meerdere landen en nu ook in Nederland. Het boek speelt zich grotendeels af in de fabriek van Smit. Ik heb dit zeer interessante boek gelezen en kon veel namen koppelen aan foto's die ik gevonden heb in het archief van Smit Transformatoren.

Lees meer: Dansen in schuilkelders bij Willem Smit & Co's Transformatoren fabriek (1940-1945) Johanna...

Schrijf reactie (15 Reacties)

Smit Slikkerveer op de Wereld tentoonstelling in Parijs (1900)

Gegevens: Categorie: Uitgelicht; Gepubliceerd: woensdag 09 november 2011 21:41; Geschreven door Rudo Hermsen; Hits: 45873

Wereldtentoonstelling Parijs 1900
Grote machinehal Wereldtentoonstelling Parijs 1900 Van 15 april tot 19 november 1900 werd de Wereldtentoonstelling in Parijs gehouden. De "Exposition Universelle". Men vierde wat men had bereikt in de afgelopen jaren en nieuwe technische ontwikkelingen werden gepromoot door deze "Exposition Universelle" met 76000 exposanten op een gebied van 1.2 vierkante kilometer. Meer dan 50 miljoen bezoekers namen een kijkje bij deze tentoonstelling.

Nieuwe snufjes waren toen o.a. de roltrap en er werden voor het eerst filmopnamen gemaakt (met geluid) door Edison. In een prachtig decor van Jugendstil was ook een grote Nederlandse delegatie uitgenodigd. Twee Nederlandse fabrieken, Stork en Smit Slikkerveer hadden een speciale opdracht meegekregen. Zij moesten samen het elektriciteitsgebouw op deze tentoonstelling verlichten. Stork leverde de stoommachine en Willem Smit de stoomdynamo en elektromotoren.

Willem Benjamin Smit in 1888 Willem Smit kreeg met deze opdracht de erkenning voor zijn pionierswerk én men had nu ook internationaal aansluiting gekregen. Na afloop ontving hij de "Medaille D'or". In hetzelfde jaar werd hij ook nog Ridder in de orde van Oranje Nassau. Verder in dit artikel zie je een foto van deze oorkonde, samen met een unieke foto van de machines van Smit, die tevoorschijn kwamen tijdens het inscannen van een grote hoeveelheid oude glas negatieven uit het archief van Brush Ridderkerk.