Op 19-04-2016 was het precies 130 jaar geleden dat de eerste openbare elektriciteitscentrale van Nederlands fabricaat van start ging ( de N.V. Electrische Verlichting Kinderdijk). De oprichter was Willem Benjamin Smit. Nadat Willem enkele jaren daarvoor (1881) een verlichtingsinstallatie had gebouwd voor de fabriek van Diepeveen, Lels en Smit, wilde de directeur ook elektriciteit in zijn eigen huis. Dit wekte grote belangstelling bij andere fabrikanten, want zij wilden ook hun olielampen vervangen door elektrisch licht. In 1884 werd Willem gevraagd om onderzoek te doen naar de mogelijkheden van een elektrische centrale in Kinderdijk. 
Werkspoor machine
Den Haag (stadsdeel Scheveningen) werd ook door Johan Metzelaar gebouwd in 1886. Willem Benjamin Smit voorzag al deze gevangenissen van elektrisch licht en de koepelgevangenis Arnhem had de primeur in 1884 en was daarmee de eerste elektrisch verlichtte gevangenis van Nederland.
Een uitvinding op transportgebied van het G.E.B. Gouda (1914). Het lijkt alsof het paard slechts 1 achterpoot heeft, maar als je inzoomt op de achterste poten zie je toch echt twee poten met 2 hoeven. Het karretje heeft overigens drie wielen. Dat maakt het geheel tot een vreemde maar unieke foto compositie. Bron: glasnegatief Stichting Willem Smit Historie Nijmegen. Biografie professor Clarence Feldmann (1867-1941)
- Gegevens
- Categorie: Biografie
- Geschreven door Rudo Hermsen / Erik de Vries
- Hits: 6500
Professor dr. ing. Clarence Feldmann werd op 14 januari 1867 te New-York geboren en was van Duits-Joodse afkomst. Hij ontving zijn opleiding in Duitsland. Van 1883 tot 1885 studeerde hij aan de Königlich Bayerische Industrieschule te Neurenberg, van 1885 tot 1888 aan de Technische Hogeschool te Darmstadt, waar toen een afdeling voor elektrotechniek was ingesteld. Hij behoorde daarmee tot de eerste generatie academisch geschoolde elektrotechnici. De elektrotechniek was op dat moment nog een wereld van pioniers.
Tijdens zijn studie Elektrotechniek in Darmstadt vond de jonge Feldmann veel inspiratie bij zijn hoogleraar, Professor Erasmus Kittler. Rond 1885 was er weinig bekend over wisselstroom. De theorievorming rond de gelijkstroom was al veel verder en de algemene opinie in die tijd was dat gelijkstroom het zou gaan winnen van wisselstroom. Tijdens de studie van Feldmann schreef Kittler een prijsvraag uit om de huidige meetmethoden voor wisselstroom te onderzoeken en te verbeteren. Clarence Feldmann won deze prijsvraag. Dit zou zijn verdere loopbaan voor een belangrijk deel bepalen. In 1888 slaagde Feldmann met lof en werd hij voor een jaar lang de assistent van Kittler.
Na zijn studie werkte Feldmann dertien jaar in elektrotechnische industrie, onder andere in Hongarije bij transformatorproducent Ganz & co in Boedapest (1889). Bij Ganz werkte hij mee aan de ontwikkeling van transformatoren, meetinstrumenten, wisselstroommachines en elektriciteitsnetten (voor verlichtingstoepassingen). In 1890 stapte Feldmann over naar Helios Aktiengesellschaft für elektrische Beleuchtung und Telegraphenbau in Duitsland. Bij Helios een producent van elektriciteitscentrales, zette Feldmann zijn werk voort in de bouw en het ontwerp van elektriciteitsnetten. Zijn industriële carrière verliep maar moeizaam, omdat hij zich erg beperkt zag in zijn mogelijkheden om zich te ontwikkelen en te experimenteren met nieuwe technologieën. Feldmann voelde zich bij Helios op een gegeven moment meer handelsreiziger dan elektrotechnicus en ging daarom het onderwijs in. In 1902 werd Feldmann privaat docent aan de Technische Hochschule in Darmstadt.
Links Feldmann als student in Darmstadt. Rechts zijn diploma'behaald in Darmstadt (1888). Bron: Feldmann, de ware ingenieur.
De 2 fabrieken waar Feldmann zijn kennis opdeed, Ganz in Hongarije en Helios in Duitsland.
Transformator van Ganz (prototype 1885). Bron: Széchenyi István Memorial Exhibition, Nagycenk, Hungary.
Bron: Wikepedia.
Helios AG, bron: Rheinische Industriekultur.
In 1905 werd Feldmann op voordracht van professor Snijders benoemd tot hoogleraar aan de Technische Hogeschool Delft, waar op dat moment net de studie elektrotechniek was ingesteld, o.a. door bemoeienis van elektriciteitspionier Willem Benjamin Smit. Hij bleef hoogleraar tot in 1937. In 1911 werd hij benoemd tot de eerste Erevoorzitter van de Electrotechnische Vereeniging (ETV), de studievereniging voor elektrotechniek in Delft. In 1912 werd hij tot Nederlander genaturaliseerd. Van 1924 tot 1925 was hij ook rector magnificus in Delft en van 1913 tot 1930 was hij als buitengewoon hoogleraar verbonden aan de toenmalige Handelshogeschool te Rotterdam.
Door de Technische Hogeschool te Darmstadt werd hem in 1932 een eredoctoraat verleend. Feldmann ging in 1937 met emeritaat en werd als hoogleraar opgevolgd door Professor Nolen, de toenmalige directeur van Willem Smit & Co's Transformatorenfabriek N.V. te Nijmegen. Hij overleed te Delft op 21 juli 1941
Excursie ETV (Elektrotechnische Vereniging) naar de Technische Hogeschool in Delft (1913). 2e van links zittend vooraan is Clarence Feldmann. Ook op deze foto o.a. Professor Nolen, Snijders, Hofstede Crull, Willem Willink en Thomas Rosskopf. Bron: Historisch Centrum Overijssel.
In 1911 werd op de grondslag van het I.E.C. in Nederland het N.E.C. opgericht. Feldmann was eerste voorzitter van het Nederlands Elektrotechnisch Comité (NEC) en vervulde deze functie 29 jaar lang tot eind 1940. Binnen het I.E.C. was Feldmann lid van de studiecommissie voor machines en transformatoren. In 1926 werd hij voorzitter van die commissie en in 1927 werd hij als eerste Nederlander benoemt tot president/voorzitter van de International Electrotechnical Commission (I.E.C.) voor drie jaren.
De voorzitters van het I.E.C. vanaf het begin in 1906 tot 1930. In 1927 zien we Professor Feldmann als eerste en enige voorzitter tot nu toe. Klik op de foto voor meer informatie. Bron: I.E.C.
Filmpje van het I.E.C (1906 - 1929), bron: I.E.C./Youtube
In 1926 bezocht Professor Clarence Feldmann als voorzitter van het I.E.C. samen met o.a. Thomas Rosskopf New York. Foto's van die reis kun je HIER zien.
Een andere pionier in de elektriciteit, R.E.B. Crompton in gesprek met Professor Feldmann in 1926 tijdens een bijeenkomst van het I.E.C. in New York.
Fragment uit een korte historie van het I.E.C. (1906-1956) door Mr. Louis Ruppert, bron: I.E.C. Klik op het artikel voor het complete document (PDF)
Lees meer: Biografie professor Clarence Feldmann (1867-1941)
Schrijf reactie (0 Reacties)
Deze prachtige foto vond ik in een oud technisch boekje van Willem Smit & Co's Transformatorenfabriek NV. In dit boekje werd een zekere ingenieur Nolen genoemd. Nolen kwam in 1916 bij Smit in dienst als ingenieur. Later werd hij Professor en vanaf 1925 werd hij mede directeur.
